Dolar 32,3674
Euro 34,9789
Altın 2.323,92
BİST 9.079,97
Adana Adıyaman Afyon Ağrı Aksaray Amasya Ankara Antalya Ardahan Artvin Aydın Balıkesir Bartın Batman Bayburt Bilecik Bingöl Bitlis Bolu Burdur Bursa Çanakkale Çankırı Çorum Denizli Diyarbakır Düzce Edirne Elazığ Erzincan Erzurum Eskişehir Gaziantep Giresun Gümüşhane Hakkari Hatay Iğdır Isparta İstanbul İzmir K.Maraş Karabük Karaman Kars Kastamonu Kayseri Kırıkkale Kırklareli Kırşehir Kilis Kocaeli Konya Kütahya Malatya Manisa Mardin Mersin Muğla Muş Nevşehir Niğde Ordu Osmaniye Rize Sakarya Samsun Siirt Sinop Sivas Şanlıurfa Şırnak Tekirdağ Tokat Trabzon Tunceli Uşak Van Yalova Yozgat Zonguldak
Aksaray 18°C
Hafif Yağmurlu
Aksaray
18°C
Hafif Yağmurlu
Cum 24°C
Cts 25°C
Paz 25°C
Pts 26°C

Merinos Enerji Müzesi

Tarihçi - Araştırmacı
31 Mayıs 2017 16:39

Geçenki yazımda Eskişehir’deki müze ve diğer yerlerden (külliye, türbe, vs) bahsetmiştim. Bugün de Söğüt’ten sonra akşam vakti gittiğim Bursa’dan bahsetmek istiyorum. Şehre vardığımda akşama yaklaşık bir saat vardı. Her mevsimi, her vakti ayrı güzeldir Bursa’nın. Evliya Çelebi’nin ya da Ahmet Hamdi Tanpınar’ın dilinden Bursa güzellemesini çok kişi gibi ben de yapmak isterim ama bazen de çirkinliği söylemek gerekiyor ki, o da Toki’nin yaptığı çok katlı binaların şehrin kalbine hançer gibi saplanmasıdır. Tophane’den şehre panoramik bakarken gözleriniz size sanki kötü bir illüzyon numarası yapıyor gibidir.  Düşünün ki, bu panoramik görüntünün solunda tarihî eserlerden günümüze kalanlar, ağaçlar, evlerin çatıları… Ortalarına doğru bazı yeni mekanlarla beraber Ulu Cami, tarihî hanlar… Derken sağ tarafa doğru gözlerinize bir şeyler takılıyor. Hem de ne takılma? Kaş yapayım derken göz çıkarmak deyimi için verilecek en iyi örneklerden olan bu garabetin fotoğrafı hemen aşağıdadır. Tabi şehrin imar meselesi asıl derdimiz değil.

Müze şehirlerden birisi olan Bursa’nın bu cephesini kısmen de olsa anlatmak niyetindeyim. Bursa’da müze hakikaten çok fazla ve gün geçtikçe de çoğalıyor. Bu gittiğimde asıl amacım endüstri miraslarından müzeye dönüşümleri yerinde görmek ve incelemekti. İlk olarak Merinos Atatürk Kongre Kültür Merkezi bahçesinde bulunan Enerji Müzesi ile Tekstil Müzesi’ni gezdim. Sonra da yine aynı yerde yeni açılan Bursa Vakıf Kültürü Müzesi’ni gezdim.

Beni en çok ilgilendiren Enerji Müzesi’nden öncelikle bahsetmek istiyorum. Beni ilgilendiren diyorum çünkü malumunuz fakir Azm-i Millî Bilim ve Sanayi Müzesi çalışanıdır. Azm-i Millî T.A.Ş. zamanında un ürettiği gibi hidroelektrik santral vasıtasıyla elektrik de üretti. Bu elektriği hem fabrikada hem de şehrin aydınlatılması için kullandı. Bunun içindir ki Osmanlı son döneminden cumhuriyetin ilk yıllarına elektrik enerjisi ile alakalı her şey beni ziyadesiyle ilgilendiriyor.

Enerji Müzesi’nin web sitesindeki bilgilere göre Merinos 2 Şubat 1938’de Gazi Mustafa Kemal Atatürk tarafından -o günün gelenekleri dışında kurdele kesmek yerine, kapıyı anahtarla açarak- hizmete açılmış. Ve şöyle yazmış o günün anısı için:

Sümerbank Merinos Fabrikası, çok kıymetli bir eser olarak milli sevinci artıracaktır. Bu eser, yurdun, özellikle Bursa bölgesinin endüstri gelişimine ve büyük milli ihtiyacın giderilmesine yardım edecektir. Eserin başarılmasından Ekonomi Bakanlığı’nı tebrik ederim. Sümerbank direktörlüğüne teşekkür ve fabrikayı gördüğüm gibi yüksek bilgi, tam düzenli idarede, direktörüne başarı temenni ederim”.

Enerji Müzesi olarak hizmet veren bina 1973 senesine kadar Bursa’nın bazı bölgelerine elektrik üretimi sağlamış. Bursa Merinos Enerji Müzesi, Bursa Merinos Yünlü Dokuma Fabrikası’na elektrik üretimi sağlayan 3200 metrekarelik alana sahip elektrik santrali binasında 7 Eylül 2012 tarihinde açılmıştır. Müze tasarımı iki temel noktadan hareket eden bir kurgu ile ortaya çıkmıştır. Bunlardan birincisi tarihi öneme sahip âtıl durumdaki makinelerin orijinal yapısının bozulmadan korunması, ikincisi ise elektrik santralinin bir müze olarak yaşamasını sağlayacak olan tasarımsal niteliklerin oluşturulması olmuştur.

Müzede; Elektriğin, medeniyetin gelişimi ve değişimi üzerindeki etkisinin yansıtılması hedeflenmektedir. Gündelik hayat ve sanayi üretim gereçleriyle elektrik enerjisi olgusunun önemini vurgulamak, müzenin bir başka amacı olmuş, sergilenen objeler bu doğrultuda seçilmiştir. Müzede elektrik santralinin gerçek işlerliğinin yanısıra Bursa’da elektrik tarihi; Dünya’da, Türkiye’de ve Bursa’da elektrik tarihi elektrik öncesinde kullanılan aydınlanma araçları ve elektrik enerjisinin üretim safhaları fotoğraf, animasyon ve canlandırmalar ile aktarılmaya çalışılmıştır.

YORUMLAR

Henüz yorum yapılmamış. İlk yorumu yukarıdaki form aracılığıyla siz yapabilirsiniz.