Dolar 32,3351
Euro 35,1782
Altın 2.246,99
BİST 8.718,11
Adana Adıyaman Afyon Ağrı Aksaray Amasya Ankara Antalya Ardahan Artvin Aydın Balıkesir Bartın Batman Bayburt Bilecik Bingöl Bitlis Bolu Burdur Bursa Çanakkale Çankırı Çorum Denizli Diyarbakır Düzce Edirne Elazığ Erzincan Erzurum Eskişehir Gaziantep Giresun Gümüşhane Hakkari Hatay Iğdır Isparta İstanbul İzmir K.Maraş Karabük Karaman Kars Kastamonu Kayseri Kırıkkale Kırklareli Kırşehir Kilis Kocaeli Konya Kütahya Malatya Manisa Mardin Mersin Muğla Muş Nevşehir Niğde Ordu Osmaniye Rize Sakarya Samsun Siirt Sinop Sivas Şanlıurfa Şırnak Tekirdağ Tokat Trabzon Tunceli Uşak Van Yalova Yozgat Zonguldak
Aksaray 15°C
Az Bulutlu
Aksaray
15°C
Az Bulutlu
Çar 6°C
Per 8°C
Cum 8°C
Cts 11°C

Sayın Nevzat Palta’nın dikkatine

Mardin Artuklu Üniversitesi - Sanat Tarihi Bölümü - Türk-İslam Sanat Tarihi
4 Nisan 2016 17:24

Bu yazı sayın Palta’nın mebusluğu devrinde yazılmış ancak ismi bende mahfuz sözde bağımsız(!), özde bağımlı bir gazeteye yayınlanması için göndermiştim.  Ancak zülf-ü yare dokunduk ki bu yazı gazetede çıkamadı maalesef. Ne kadar da önemliymiş yarin zülüfleri!.. Demek ki kıldaki kerametin sebebi bu imiş. Asl olan hak ise, hakikat ise, esas ve mutlak Kınayıcı’nın kınamasındansa, birkaç kişinin kınaması daha evla imiş. Medenileşememizin sebebi bu olsa gerek. Hâlâ bedevi kuralları geçerli imiş”.

Sabık şehremini, yeni mebus Sayın Palta’nın bir konu hakkında -âcizane- dikkatini çekmek isterim. Gerçi şu anda gündem yoğun Meclis’te!.. Ama olsun acil toplantılar dışında tatildeler nede olsa. Sayın Palta’nın reisliği döneminde kendisine bağlı bir birimde müdür olarak görev yapan bir zat-ı muhterem ile kısa bir Aksaray turu yapmıştık. Bu vesile ile de Alay Han’ı ziyaret etmiştik. O zaman Müdür Bey’e Hanın kapısındaki çifte aslanı göstererek bunun belediyenin amblemi olması gerektiğini söylemiştim. Ancak sayın başkanımız halkı ile çok içli dışlı olduğu için(!) lütfedip ihsan kapılarını bize açmadı, görüşmedi bizlerle. Ne diyelim, canımız sağ olsun. Halkın başkanına(!) nasip olmadı bu amblem!..

Gelelim asıl meseleye Sayın başkan. Herkesçe malumdur ki Sultan şehri Aksaray’ın merkezinde pek fazla kültür varlığı yok. Sebebi de malum. Önce Moğol istilası, sonrasında Osmanlı tehciri ve en sonunda Cumhuriyetimizin çağdaşlaşma hareketleri ile birçok eserimiz yakıldı, yıkıldı, yok edildi. Yıkılmak üzere olan bu eserlerden iki tane konağı satın alıp restore ettirme gayretiniz takdire şayan bir durum. Şehremini olarak emanet edilen iki konağı emanet aldınız, gelecek nesillere aktarmak için.

Ancak şöyle bir sorun var Sayın Başkan. Emanet aldığınız bu konakların dışı sizi içi de bizi yakmaktadır.O konakta doğup büyüyenlere sormak lazım konaklar gerçekten aslını yansıtıyor mu? Yoksa yeni “cıncık” gibi iki tane evimiz mi oldu?

Konakların bünyesinde olan ve korunması gereken unsurlar yerinde mevcut değil başkan. Size emanet edilenlerin başına ne geldiğinin farkında mısınız? Sizin nazarınızda çok küçük ve ehemmiyetsiz olabilir. Ancak kanunlar nazarında çok ehemmiyetlidir bunlar. Bir haber sitesinde bu konaklarla ilgili bir haber yapıldı bilmem haberiniz oldu mu? Diğer eserlerle ilgili olarak da birkaç yazım çıktı Aksaray’da. İşin garip tarafı “tık yok” koca şehirde. Ne resmi ne de gayr-i resmi. Artık yazılı basına aktarmak gerek yapılanları ilgisizlerin gözlerine sokmak için.

Eski hesap ile yaklaşık olarak 1 trilyona onarttığınız konakların açılışında yaptığınız konuşmada “… Bu eserler bizim tapularımız bizi biz yapan değerler bunlar, eğer Aksaray’dan Zinciriye Medresesi’ni Azm-i Milliyi, Paşa Hamamı’nı, tarihi köprüleri, konakları, Somuncu Baba’nın türbesini şöyle buna benzer çekin alın geriye hiçbir şey kalmaz.Sonuçta baktığın zaman 4 tane bina… O binaların herkes daha iyisini yapıyor modern binaların işte bizi biz yapan şehre kimlik katan işte bu bizim ecdat yadigârı eserlerimiz. Bunları biz koruyacağız korumakla beraber bizden sonraki nesillere de hatırlatmış olacağız,…” demişsiniz. Ne de güzel demişsiniz. Sıcak yaz günlerinde yeşilliği sıcaklığıyla kavuran sam yeli gibi. Lafügüzaf.

Yüksek Lisans Tezi Aksaray Evleri, Doktora Tezi Aksaray’daki Türk Devri Mimarisi olan birisi olarak tüm bu iddialarımı 1999 yılından beri çektiğim fotoğraflarla istediğiniz yerde ve zamanda sizlere sunmaya da hazırım.

Sayın Başkan. Restorasyonun olmazsa olmazı orijinal parçaların yerinde değerlendirilmesidir. Yerinden sökülüp, çöpe yada hurdacıya atmak/satmak/vermek değildir. Sırayla başlayalım isterseniz:

İlk konak, hamama yakın olan ev, yani Turgutlar Konağı:

  • Batı cephedeki sokağa bakan ve üzerinde 1910 tarihi yazan kapı kanadı artık yok.
  • Bu kapının lentosunu taşıyan profilli konsolları atıp gerçeğini yansıtmayan yeni konsollar koyulmuş.
  • Yapının ferforje demirden orijinal pencere korkuluklarının yerine yine gerçeği yansıtmayan korkuluklar yerleştirilmiş.
  • Üst kata çıkışı sağlayan orijinal merdiven korkuluğu da yerinde değil.
  • Zemin katta sofanın kuzey ve güneyindeki orijinal ahşap dolaplar yerlerinden sökülmüş. Artık yeller esiyor yerlerinde.
  • Cumbalı pencere korkulukları da orjinali ile hiç uyum içinde değil.
  • Eski resimlere bakılsaydı sahte cumbalı pencere korkuluklarının da gerçek yerlerine yerleştirilmediği görülür.
  • Her biri onlarca kilo ağırlığındaki orijinal ahşap kapı kanatları artık yerlerinde yok. Orjinalde beyaz iken kırmızı yeni kapılar sırıtıyor!..

Şimdi Kadın Koordinasyon Merkezi olarak kullanılan güney cephesi Aktaşlar, kuzey ise Tüzünler Evi’ne gelince:

  • Üst kat balkonu üstündeki basit vitray kaldırılmış.
  • Üst kata çıkışı sağlayan merdiven korkuluğu değiştirilmiş.
  • Orijinal beyaz boyalı kapı kanatları yerine kırmızı adi kanatlar yerleştirilmiş.
  • Üst kat kuzeydoğu odadaki ahşap dolap yerinde değil.
  • Pencere korkulukları sahte ve gerçeğini yansıtmamaktadır.

ze-image001

Sabık Şehremini olmanız sıfatı ile ve eski, yeni vekillerle birlikte 850.000 lira vererek açılışını yaptığınız bu konaklardaki orijinal parçalar artık yerinde değil.

  • Kanun kapsamında korunması gerekli bu unsurlar nerdedir?
  • Hangi gerekçe ile orijinal parçalar yerinden sökülmüştür?
  • Yerinden sökülürken neden anında müdahale edilmemiştir?
  • Restorasyondan sonra bu parçalar neden eski yerlerine yerleştirilmemiştir?
  • Orijinal parçaları bulmak için bir çaba gösterecek misiniz?
  • Bu olayı gerçekleştirenler hakkında bir işlem yapacak mısınız?

Bu konakları restore ettirmeniz sizi masum kılmaz. Yerinde durmayan orijinal parçaları kaldıranlar kadar, denetimini yapmadan, teslim aldığınız için sizde bu suçun iştirakçilerindensiniz. Bunun farkında mısınız Sayın Nevzat Palta?

ze-image002Orijinal Kapıdaki profillenme

ze-image003Restorasyondan sonra yerine konulan orijinal olmayan profillenme

ze-image004Günümüzde Mevcut Olmayan Dolap

ze-image005Orijinal Pencere Düzenlemesi

ze-image006Restorasyon sonucu eklenen uyduruk pencere (fotoğraflar Zekai Erdal tarafından çekilmiştir)

 

YORUMLAR

  1. Bir Vatandaş dedi ki:

    Hocam uzun zamandır yazılarınızı okuyamıyoruz…!!