Dolar 32,3373
Euro 35,1899
Altın 2.246,00
BİST 8.718,11
Adana Adıyaman Afyon Ağrı Aksaray Amasya Ankara Antalya Ardahan Artvin Aydın Balıkesir Bartın Batman Bayburt Bilecik Bingöl Bitlis Bolu Burdur Bursa Çanakkale Çankırı Çorum Denizli Diyarbakır Düzce Edirne Elazığ Erzincan Erzurum Eskişehir Gaziantep Giresun Gümüşhane Hakkari Hatay Iğdır Isparta İstanbul İzmir K.Maraş Karabük Karaman Kars Kastamonu Kayseri Kırıkkale Kırklareli Kırşehir Kilis Kocaeli Konya Kütahya Malatya Manisa Mardin Mersin Muğla Muş Nevşehir Niğde Ordu Osmaniye Rize Sakarya Samsun Siirt Sinop Sivas Şanlıurfa Şırnak Tekirdağ Tokat Trabzon Tunceli Uşak Van Yalova Yozgat Zonguldak
Aksaray 15°C
Az Bulutlu
Aksaray
15°C
Az Bulutlu
Çar 6°C
Per 8°C
Cum 9°C
Cts 11°C

Sinne Çayırı Mezarlığını Bilir Misiniz?

Mardin Artuklu Üniversitesi - Sanat Tarihi Bölümü - Türk-İslam Sanat Tarihi
9 Nisan 2017 23:49

Merhaba sevgili hemşerilerim. Uzun zaman oldu yazışmayalı, muhabbet etmeyeli. Hariçten memleketi takip etmek, olayları, kişileri ve yorumları okumak, irdelemek ve tahlil etmek, içinde olmaktan daha güzel ve hoş oluyor.

Kendisi üzerinden pirim yaptığımı, hatta Aksaray’da meşhur olmaya çalıştığımı iddia eden Sayın Kaya’nın “Silolar Yıkılmadan Bir Öneri” başlıklı yazısı üzerine bir öneride de ben bulunayım diyerek uzun süren sessizliğimi bozmuş olayım.

Memleketim olan Aksaray hakkında birkaç kelam etmek, en azından benim de hakkımın olduğunu düşünerek; ırak ellerden bir tavsiyede de ben bulunayım. Gerçi Aksaray şehrinin banisi Sultan II. Kılıçarslan’ın vefat ettiği gün Ulu Cami’de yüce sultan için mevlit okutup hatim indirelim diye bir teklif de bulunmuştum, bir zamanlar ilgili makamlara ama, popüler olmadığımızdan mıdır? Nedir bilmem tavsiyemiz kulak arkası edildi. Ne diyelim Allah can sağlığı versin.

Aksaray’daki Sinne Çayırı Mezarlığı’nı bilmem hatırlar mısınız? Ya da nerede olduğunu duydunuz mu?

Bu mezarlık Siloların, Efor Alışveriş merkezinin, eski terminalin, olduğu geniş bir alanı kapsamaktaydı. Üçler Mescidi içinde yer alan kabirler ile Efor’un önündeki camlı fanus içinde nemlendirilerek çürümeye mahkum edilmiş sanduka bu mezarlıktan günümüze yadigardır.

Merhum Konyalı’nın verdiği bilgilere göre bu mezarlıktaki en eski mezar taşı 698/1299 tarihli imiş. 1944 yılında devrin belediye başkanı Ali Gürün tarafından arazisinden istifade edilmek için mezarlık ortadan kaldırılmış. Toplanan kemikler ise Ervah Mezarlığı’nın Kanlı Pelit istikametindeki girişin hemen batısındaki Hacılar Hanı’nın alt katına rastgele istiflenmiştir. Merak edenler bu han kalıntısını yerinde ziyaret ederlerse oradaki yüzlerce kemiği görür.

Buradaki mezartaşları önce belediyenin deposuna, sonrasında da Müzeye nakledilmiş. Mezarlık genel itibariyle Anadolu Selçukluları’nın son dönemleri ve Beylikler devrine ait kabirlerle dolu imiş.

Bildiğim kadarıyla Belediye siloları kaldırıp, yerine geniş bir yeşil alan yapmayı düşünüyor. Siloları yerinde tutup Aksaray’ın matah betonarme binalarını göstermek için seyir köşkü olması tavsiyesinden ziyade, bu fakirin önerisi ortadan kaldırılan bu mezarlığa iade-i itibar yapılmasıdır.

Planlanan yeşil alanda ziyaretçilerin ibadet etmesi için bir mescid olması gerekir. Bu nedenle de bu alanın ortasına yine bir belediye başkanı (Hadi Arıbaş) tarafından yok yere bir sebep nedeniyle 1929 yılında yıktırılan “Anonim Türbe ya da Ervah Tepe Türbesi” diye adlandırılan türbenin bir benzeri kümbet inşa edilebilir.

(İ.H.K.A.’den)

Bu türbenin cenazelik katına da Hacılar Hanı kalıntısının alt katına rastgele doldurulmuş kemikler usulüne uygun bir şekilde yerleştirilebilir.

Bu türbenin de etrafına ise Müzenin bahçesinde güneş, yağmur ve karın olumsuz şartlarına karşı korunmaya çalışılan şahideler (mezartaşları) düzgün bir şekilde yerleştirilir. Yanlarına da şahidelerde ne yazdığını gösteren küçük tanıtıcı levhalar asılır.

Günümüzde mevcut olmasa da Sinne Çayırı Mezarlığı’nın hemen yanında Eretnalılara ait 709/1309 tarihli bir musalla yer almaktaydı. Bu musalla da Sinne Çayırı Mezarlığı ile birlikte yeniden ihya edilebilir.

Bu düzenleme ile her ne sebeple olursa olsun önceki belediye başkanları tarafından kaldırılan ata yadigarlarına karşı, bir vefa borcu bir nebze de olsa ödenmiş olur yeni belediye başkanı tarafından.

Şehrimizin kurucusu Sultan II.Kılıçarslan’ın vefat yıldönümünde bir mevlit bile okutamayacak kadar vefasızlık ettik, bu mezarlık için bari ikinci bir vefasızlık etmeyelim derim.

Bir diğer vefa tavsiyesi gibi bu tavsiyemiz de ilgili makamlar tarafından kulak ardı edilebilir. Ancak daimi makamlarda geçici olanların nazarından yok hükmünde olmaktansa Aksaray’ın hafızasında önerimle baki kalmak daha yeğdir.

YORUMLAR

  1. misafir dedi ki:

    Zekai hocam siz neden erdoğanı ciddiye alıyorsunuz. alaboyun devri geçti eğer haluk başkan da gözünü açarsa bunu adam yerine koyan kalmayacak. siz bunun adını andıkça kendini bişey zanneder.

  2. Orhan Kemal Tavukçu dedi ki:

    Zekai Bey, tebrik ve teşekkür ederim. Böyle bir meseleyi gündeme getirdiğiniz için. Bir sorum olacak: Acaba bu mezar taşlarıyla ilgili ilmi bir çalışma yapıldı mı?