Asım Baykan’ın Unutulmaz Hatırası

Malumunuz Aksaray’ın yakın tarihinde iz bırakanları ahde vefa olsun diye şimdiki ve gelecek nesillerle tanıştıralım istiyorum. Tanıdığım ölü sayısı diri sayısından fazla olduğundan sizlere bu şahsiyetleri elimizden geldiğince tanıtmak ve eksiklerimizi de birlikte tamamlamak için kitap basılmadan önce gazetede yayınlayıp yorumlarınızı istirham ediyorum.

Yakın dönemde hatırası unutulmayanlardan birisi şüphesiz Asım Baykan’dır. Özellikle sporculuk alanında yaptığı çok güzel işler, maddi-manevi fedakârlıkları ve enerjisiyle tanıyanların unutamadığı bu cesur ve renkli sima hakkında unutulan varsa lütfen e-mail, mesaj ya da telefonla bildirmenizi istirham ederim efendim.

“Aksaray’ın Nakkaş Mahallesinde oturan ve o tarihte Aksaray’daki iki berberden birisi olan (diğeri ise berber Pertev Belgemen) Berber Fevzi Baykan ile Aksaray Taşpazar Mahallesi’nde oturan, o tarihte evliyalar olarak anılan Mustafa Özdal’ın kızı Ummahanı Baykan’ın evliliklerinden 1928 tarihinde dünyaya gelen altı kardeşin en büyüğüdür Burhanettin Asım Baykan.

Hayatının tamamını çok sevdiği ve özelilikle belirttiği  “Dünyanın en güzel ülkesi Türkiye, Türkiye’nin de en güzel yeri Aksaray” diye tanımladığı sevdalısı olduğu Aksaray’da geçirmiştir. Çocukluk ve gençlik yıllarını on beş-yirmi bin nüfuslu Aksaray’ın Nakkaş Mahallesi’nde geçiren B. Asım Baykan Cumhuriyet İlkokulu’ndan sonra gittiği Aksaray Ortaokulu’ndan sonra tahsil hayatına devam etmemiştir.

Gençlik arkadaşlarından sadece bir kaçı olan Ferit Özer (Doktor Ferit),İbrahim Kİper, Arif Başer, Ebuzer Karabel, Hüseyin Teke, Ruhi Çorakçı, Memduh Kulak (efkar), Ahmet Berksoy, İmam Hüseyin Us, İsmail Başerdem, Ramazan Kılıkçı, Rahmi Müjdeci, Ahmet Özel, Selahattin Özkılıç, Mustafa Ağaçlı (manifaturacı), Hamza Öztürk (tornacı), Mustafa İleri (Başkatip), Mehmet Dağ ve diğerleri ile birlikte o günün şartlarında avcılığa, musiki ve spora heves salmıştır. İlerleyen yıllarda Avcılar ve atıcılar kulübünce ilk ve bir defa düzenlenen trap atış yarışmasında Yusuf Ökçesiz ile birinciliği paylaşmış, genç avcı arkadaşının elini kaldırarak gençlere olan sevgisini bir defa daha göstermiştir. Gençlik yıllarında arkadaşları ile birlikte Mustafa Kulak’ın ve Bedri Saraçoğlu’nun idareciliğini yaptığı 1942 yılında kurulan ilerleyen yıllarda Başkanlığını da yapacağı Aksaray Gençlik ve spor kulübünde futbol oynamış, enstrüman olarak cümbüş çalmıştır. Özellikle güreş ve boks ve futbol ile uğraşmış 1950 yılında Erzurum/Dumlu’da topçu çavuş olarak askerliğini tamamlayıp Aksaray’a dönmüştür.

1951 yılında Osman oğullarından Abdülkadir ve İsmet Torun ‘un kızı Latife Baykan ile evlenmiş bu evliliklerinden İbrahim, Mehmet İnan, Fevzi ve Kemal isimli dört evlat sahibi olan B.Asım Baykan  yüksek tahsil yapamamış olmasından kaynaklanan eksikliği evlatları İbrahim’i hukukçu, Mehmet İnan’ı elektrik mühendisi, Kemal’i ise harp okulu tahsili yaptırmak sureti ile bir nebze olsun gidermiştir.  

Askerlik dönüşü babası Fevzi Baykan ile birlikte kepek tüccarlığı ile hayatını kazanmaya çalışmış bu tarihten sonra Aksaray da bulunan siyasi ve sosyal faaliyetlerin birçoğunun içinde aktif olarak katılmıştır. Demokrat Parti gençlik kollarında kendisinden yaşça büyük olan Cavit Kavurmacıoğlu ve Belediye başkanlığı yapan Ahmet Nuri Kadıoğlu ile politik hayata atılmıştır. O dönemde bu gün yıkılarak yerine kapalı spor salonu yapılan ve halk arasında top sahası diye anılan yerin Belediye Başkanı Ahmet Kadıoğlu tarafından alınması için ısrarlı çabalarını sürdüren, daha sonra Adalet Partisi, Yeni Türkiye partisi koalisyonunda Spor bakanı olarak görev yapan İsmet Sezgin’e küçükte olsa yıllarca Aksaray gençliğine hizmet veren Aksaray Atatürk stadyumunun yapımında önemli çalışmaları olmuştur.  

Ömrünün büyük kısmını Aksaray gençliğine ve Aksaray sporuna vakfetmiştir. Çarşı merkezinde bulunan şehir kütüphanesinin alt katını gençlerin bir araya geldiği Aksaray Gençlik Kulübü lokali haline getirmiş, Aksaray Gençlik Kulübü’nün uzun süre başkanlığını yapmıştır. Kulüp yararına şimdi yıkılan Ulu Cami yanındaki şehrin tek salonu olan kız enstitüsü salonunda (halk evi olarak anılan yerde) tiyatro, balo ve diğer sosyal etkinliklerin yapılmasında öncü olmuştur. Aksaray’da spor denilince akla ilk gelen isimlerden biri olan B. Asım Baykan için spor yaşam felsefesi olup ömrünün sonuna kadar sporun içinde ve sporcularla beraber olmuştur.

Aksaray Belediyesi altında bulunan, belediyenin yanması ile birlikte tarihe kavuşan ancak o günü yaşayanlarca hep hasret ve özlemle anılan, o günün şartlarında şehrin birliğini ve beraberliğinin sağlanmasında çok önemli bir yeri olan, şehrin eşrafı ile bürokratlarını bir araya getiren Şehir Kulübünün uzun süre başkanlığını yapmıştır.

Babadan kalan Azmi Milli hisseleri ile o günlerde Aksaray için çok önemli olan Azm-i Milli T.A.Ş.’nin iki yıl süreyle yönetim kurulunda görev yapmıştır. Aksaray halkının küçük birikimlerini biraraya getirerek çok ortaklı olarak kurulan Aksaray Yem Fabrikasının kurucu ortakları arasında yer alıp aynı şirketin bir müddet yönetim kurulunda görev almıştır. 1963-1973 yılları arasında Aksaray belediye başkanlığını yapan Mehmet Dalkılıç’ın ilk döneminde Aksaray Belediye meclisince belediye başkan vekilliğine seçilerek belediye başkan vekilliği yapmıştır. Daha sonra Yeni Türkiye Partisinin Adalet Partisi ile birleşmesi ile Adalet Partisinde mahalli olarak politikanın içinde kalmıştır.

Tüm Aksaraylılar gibi haksız alınan bir kararla ilçe olmayı içine sindiremeyen B.Asım Baykan Aksaray’ın il olması için oluşturulan siyasi komitede yer alarak o günün siyasi liderlerine yapılan ziyaretlerde yer alarak Aksaray’ın il olması için çaba sarf etmiştir.

Haksızlıklara karşı cesareti, dostlarına karşı sevgisi, kenti ziyaret edenleri misafir etmekten onur duyan Aksaray’ın sosyal yaşantısında iz bırakan B.Asım Baykan bir cumartesi akşamı ( 02.03.1985) hayatını kaybetmiş, ömrünün büyük bölümünü birlikte geçirdiği spor camiası, Siyah Beyazlı Aksaray Sporlu sporcular ve sevenlerinin duaları ile Niğdespor maçından önce stadyumu gören bir tepede toprağa verilmiştir”.

Tırnak içine aldığım bu güzel yazı oğlu İbrahim Baykan’ın kaleminden çıkmıştır. Aksaray’ın yetiştirdiği çok iyi futbolculardan olan Puşkaş lakaplı Sami Aksoy abimiz ise “çok şey var anlatılacak ama özellikle bir anımı söyleyim” dedikten sonra gözlerinden herkesin anlayacağı heyecanla “bir gün antrenman yaparken Asım abi bir çuvalın içinde epeyce tavuk getirdi. Biz ne olduğunu pek anlayamadık. Acaba niye getirdi diye düşünürken tavukları çıkardı ve antrenman alanına bıraktı. Yakalayın bakalım tavukları dedi. Biz de tavukların peşinde epey koşturduk. İlginç bir antrenman oldu” dedi. Daha nice anıları ve birbirinden ilginç fotoğrafları kitabımızda bulacaksınız. Dediğim gibi kitabın daha da güzelleşmesi için katkılarınızı beklerim.

Mustafa Fırat GÜL