Dolar 32,3713
Euro 35,0024
Altın 2.325,92
BİST 9.099,63
Adana Adıyaman Afyon Ağrı Aksaray Amasya Ankara Antalya Ardahan Artvin Aydın Balıkesir Bartın Batman Bayburt Bilecik Bingöl Bitlis Bolu Burdur Bursa Çanakkale Çankırı Çorum Denizli Diyarbakır Düzce Edirne Elazığ Erzincan Erzurum Eskişehir Gaziantep Giresun Gümüşhane Hakkari Hatay Iğdır Isparta İstanbul İzmir K.Maraş Karabük Karaman Kars Kastamonu Kayseri Kırıkkale Kırklareli Kırşehir Kilis Kocaeli Konya Kütahya Malatya Manisa Mardin Mersin Muğla Muş Nevşehir Niğde Ordu Osmaniye Rize Sakarya Samsun Siirt Sinop Sivas Şanlıurfa Şırnak Tekirdağ Tokat Trabzon Tunceli Uşak Van Yalova Yozgat Zonguldak
Aksaray 24°C
Açık
Aksaray
24°C
Açık
Cts 26°C
Paz 25°C
Pts 26°C
Sal 26°C

Azm-i Millî Bilim ve Sanayi Müzesine Bağışlar Devam Ediyor

Tarihçi - Araştırmacı
23 Mayıs 2019 02:20

Ruhi Vatandaş isimli duyarlı kardeşimiz Aksaray Belediyesi Azm-i Millî Bilim ve Sanayi Müzesi’ne yakın döneme kadar kullanılmış bazı iletişim araçlarını teslim etti. Kendisine teşekkür ederiz. Yeni bağışlar demek müzenin daha da zenginleşmesi demektir. Pek çok insanımız bu konuda oldukça duyarlıdır. Ve bu bizi oldukça mutlu ediyor.

Daha önce yine bir bağış münasebetiyle Azm-i Millî T.A.Ş. hakkında bilgi vermiştim. O yazıdan olduğu gibi iktibas yapacağım. Yani kendi yazıma uzunca bir atıfta bulunuyorum.

Aksaray Azm-i Millî Türk Anonim Şirketi 1924 yılında Aksaray Milletvekili Vehbi Çorakçı’nın teşebbüsü ile; T.C. Ziraat Bankası, Aksaray Belediyesi, Aksaray Valiliği Özel İdaresi, Sanayi ve Maadin Bankası (Sümerbank) ve Aksaray Halkının iştirakiyle 250.000 TL sermaye ile kurulmuş Cumhuriyetin ilk un fabrikalarından birisi olarak faaliyete başlamış bir anonim şirkettir. 1924 yılında Almanya’da faaliyet gösteren “MIAG” firması ile yapılan anlaşma neticesinde 30 Ton/Gün kapasiteli bir un fabrikası inşa edilerek montajı tamamlanmış, ayrıca gerek fabrikayı işletecek, gerekse şehrin enerji ihtiyacını karşılayacak 216 Kwh elektrik üretecek Hidroelektrik santralı da Mamasın barajının altında Boğaz mevkiinde kurulmuştur. Bu tesisler 1926 yılında işletmeye alınmıştır. Bu tarihte hidroelektrikle aydınlanan ikinci şehir Aksaray’dır. 30 Ton/Gün kapasiteli fabrikada 1983 yılında yapılan revizyon ile kapasite 45 Ton/Güne çıkarılmış ancak makine ve ekipmanlarının büyük bir kısmı ahşap olan ve 70 yıldır bil fiil çalışan sistem 1997’de emekliye ayrılmıştır.

Azm-i Millî T.A.Ş. 1937 yılında un fabrikası haricinde, köylünün buğdayını kıracak ve öğütecek iki taşlı bir kara değirmen ile et, yağ, peynir gibi gıda maddelerini muhafaza etmek için soğuk hava deposu kurmuş, ayrıca buz imalatı da yapmaya başlamıştır. Yani şirket 1937 yılından itibaren Aksaray’da un üretimi ve kara değirmen kırmacılığı, buz üretimi, elektrik üretimi ve dağıtımı ile Soğuk hava depoculuğu olmak üzere birçok konuda faaliyet göstermiştir.

İl genelinde uzun yıllar Teşvik-i Sanayi Kanunu’ndan faydalanan tek kuruluş Azm-i Millî T.A.Ş. olmuştur

Azm-i Millî T.A.Ş.’nin tarihî un fabrikası neden önemlidir?

Azm-i Millî T.A.Ş.’nin 1926’dan 1997’e kadar kesintisiz hizmet veren un fabrikası “Azm-i Millî Bilim ve Sanayi Müzesi” olarak hizmet verecek olmasının yanında erken Cumhuriyet yıllarının fabrikalarından birisinin olduğu gibi, hem binasıyla hem de makine aksamıyla hiçbir şeyini kaybetmeden günümüze ulaşması çok önemlidir. Zemin kattaki döşemenin haricinde (ki altındaki mozaik döşeme mevcuttur) fabrikanın her şeyi ilk günkü günümüze gelmiştir. Bu özelliğinden dolayı Cumhuriyet Türkiye’sinin yaşayan tek endüstri mirasıdır. Endüstri mirası olarak günümüze ulaşan çok az sayıda eser müzeye çevrilmiştir. Osmanlı’dan Cumhuriyet’e günümüze ulaşan endüstri mirasları çok az olduğu için Azm-i Millî’nin tarihi binası ve müştemilatı hem Türkiye hem de dünya açısından ziyadesiyle mühimdir.

YORUMLAR

Henüz yorum yapılmamış. İlk yorumu yukarıdaki form aracılığıyla siz yapabilirsiniz.