Dolar 41,9697
Euro 48,7868
Altın 5.472,54
BİST 10.551,34
Adana Adıyaman Afyon Ağrı Aksaray Amasya Ankara Antalya Ardahan Artvin Aydın Balıkesir Bartın Batman Bayburt Bilecik Bingöl Bitlis Bolu Burdur Bursa Çanakkale Çankırı Çorum Denizli Diyarbakır Düzce Edirne Elazığ Erzincan Erzurum Eskişehir Gaziantep Giresun Gümüşhane Hakkari Hatay Iğdır Isparta İstanbul İzmir K.Maraş Karabük Karaman Kars Kastamonu Kayseri Kırıkkale Kırklareli Kırşehir Kilis Kocaeli Konya Kütahya Malatya Manisa Mardin Mersin Muğla Muş Nevşehir Niğde Ordu Osmaniye Rize Sakarya Samsun Siirt Sinop Sivas Şanlıurfa Şırnak Tekirdağ Tokat Trabzon Tunceli Uşak Van Yalova Yozgat Zonguldak
Aksaray 21°C
Hafif Yağmurlu
Aksaray
21°C
Hafif Yağmurlu
Per 23°C
Cum 23°C
Cts 23°C
Paz 22°C

İzmirliler’in Yanında Olma Zamanı

Tarihçi - Araştırmacı
2 Kasım 2020 23:10

Hepimizi derinden üzen İzmir’deki depremle alâkalı haberleri herkes gibi ilgiyle takip ediyorum. Ülkemizin neredeyse her şehri İzmirli kardeşlerinin yanında. Elbette kavlî dua ile işler hallolmuyor. Fiilî dua yani bizzat orada bulunmak ya da ihtiyaçları olanları göndermek gerekiyor. Aksaray’dan da valiliğimizin ve belediyemizin koordinesinde İzmir’e yardımları öğrenince haliyle hemen aklıma tarihte benzer hadiseler geldi. 1928’de meydana gelmiş İzmir Depremi’nden hemen sonra Aksaraylılar yine kardeşlerinin yanında olmuştu.

31 Mart 1928 Cumartesi günü Torbalı’da, saat 02.27’de meydana gelen ve 6.5 büyüklüğünde olan depremde 50 kişi vefat etmişti. Binlerce vatandaşın evsiz kalmasına neden olan deprem, tarih boyunca bölgenin ticaret merkezi olmuş İzmir’i de etkilemişti. Deprem sonrasında Aksaraylılar İzmirli kardeşlerinin yanında yer aldı. Aksaray Vilayet Gazetesi’nde afetzedelere yardımcı olan duyarlı vatandaşlarımızın isimleri yayınlanmıştır.

Güzel ve şirin İzmir’imiz işgal, istila ve büyük yangın acılarını unuturken tabiatın kahrına ve felaketine uğradı. On dört milyon Türk’ün yekpare bir vücut gibi bu felaketten müessir oldu. Büyük milletimiz bu felaket karşısında derhal faaliyete geçti. Pek kısa bir müddet zarfında İzmir’imizin ve İzmirli kardeşlerimizin yaralarını saracağımız gayet tabidir. Türk’ün azmi her şeyde olduğu gibi felaket ve musibete galip gelecektir. Aziz İzmirli kardeşlerimize geçmiş derken vilayetimiz aziz halkının gösterdiği derin teessür, tahsis ve alakayı da iftiharla kayd ve zikre şayan buluruz.

 

Tablo: İzmir depremzedelerine Aksaray’dan yardımda bulunanlar

 lirakuruş
Vali Yusuf Bey5 
Vali Yusuf Bey refikaları hanımefendi5 
Eczacı Vasıf Bey5 
Eczacı Vasıf Bey refikaları ve yavruları namına15 
Tüccar Aksekili Mehmet Emin Efendi5 
Tüccar Hacı Ahmet Efendi-zâde Avni Bey20 
Tahsil memuru İbrahim Efendi25 
Muallim Faruk Bey10 
Terzi-zâde Şinasi Bey10 
Osman Bey-zâde Tahir Bey ve şürekâsı namına40 
Tüccar Ali Ulvi Bey5 
Perek-zâde Muhiddin Efendi20 
Sandık emini Tahsin Bey15 
Hazine vekili Tevfik Bey10 
Hacı Şeyh Ağa-zâde Şükrü Efendi10 
Belediye sandık emini Yakup Bey15 
Sabık sermühendis Galip Bey refikası Cemile Hanım5 
Muhasebe-yi Hususiye Başkâtibi Tahsin Bey5 
Muallim Mehmet Emin Bey5 
İstanbullu Ali usta10 
Tekeli-zâde Yakup Efendi10 
Mihran Kazancıyan Efendi15 
Muhasebe Kâtibi Murtaza Bey10 
Tekeli-zâdeler şeriki Cebra? Efendi15 
Kütüphane memuru Ramazan Bey5 
Maliye tahsildarları namına30 
İsmini söylemeyen hamiyetli bir zat2 
Nafia makinisti Tahir Efendi5 
Nafia makinisti Tahir Efendi aile-yi muhteremesi namına5 
Tüccardan Atıf Bey20 
Tüccardan Atıf Bey kerimesi hanım5 
Polis dairesi20 
Jandarma dairesi namına30 
Aksaray askerlik şubesi efradı namına10 
Jandarma kâtibi Ziya Bey5 
Jandarma mülazımı mülhak? Şahap Bey5 
Perek-zâde Mehmet Bey30 
Bakkal Hanifi Efendi10 
Ali Molla-zâde Şaban Efendi5 
Evliya-zâde Mustafa Efendi5 
Bağdısar? Maraşlıyan Efendi20 
Salih Bey-zâde Avni Bey15 
Jandarma mülazımı Rıza Bey refikası muhteremeleri hanım250
Tüccardan Aram Efendi10 
Ekmekçi Zülfikar usta5 
Aşçı Nevşehirli Mehmet Efendi5 
Merkez tapu memuru Muhiddin Bey5 
Kasap Şammas Efendi5 
Cumhuriyet Mektebi talebesinden Faruk Efendi1 
Jandarma mülazımı Celal Bey oğlu namına1 
Kadı-zâde Said Efendi5 
Sıhhiye memuru Osman Efendi1 
Malul gazilerden İsmail Efendi1 
Tahsil memuru İbrahim Bey mahdumu talebeden Mehmet1 
Muhabe-yi Hus. Kitabesinden Said Ef. Mahdumu Selahaddin2 
Aksaray sporcuları namına muallim Sadık Bey delaletiyle10 
Sultanhanlı Mahmut Ağa5 
Polis Naci Efendi kerimesi hanım namına 50
Aydın-zâde Galip Efendi10 
Telgraf çavuşu Şaban Efendi1 
Tüccardan Ohannes yevdakiyan? Ef. Ve mahdumu namına25 
Muallim Cevdet Bey5 
Muallim Ramiz Bey5 
Mirasalih? Efendi mahdumu namına2 
Muallim Hamdi Bey5 
Hanlı oğlu şoför Hasan Efendi2 
Tüccardan Kayserili Hacı Mahmut Ef. Mahdumu Mehmet Ef.5 
Kasap Hıfzı Efendi5 
Elektrik memuru Mustafa Efendi5 
Muh. Hus. Kitabesinden Salih Bey-zâde Said Ef. Mahdumu Selahattin Efendi ikinci defa3 
Tahsil memuru İbrahim efendinin altı aylık yavrusu namına1 
Muallim Şaban Bey15 
Muhasebe-yi Hususiye Müdürü Tevfik Bey10 
Jandarma mülazımı Şaban Bey kerimesi namına 50
Arapsun Jandarma efradından Seyyid Mehmet Efendi1 
Dabanlı-zâde mahdumu Hakiki Efendi10 
Alaca başmuallimi Hüseyin Hüsnü Bey5 
Gelveri jandarma efradı namına mülazım Celal Bey’den5 
Abbas-zâde Abdülkadir Efendi10 
Tüccar İsa-zâdeler şeriki Süleyman Efendi5 
Tahsil m. İbrahim Ef. Mahdumu Selahaddin namına 4. defa olarak5 
Tahsil memuru İbrahim Efendi 2. defa olarak5 
Orta Mektep talebesinden Abbas-zâde Şükrü Bey5 
Borlu Mehmet Efendi mahdumu Bekir Efendi10 
Elektrik memuru Mustafa Bey mini mini Türkan’ı namına1 
Şoför Silleli Mustafa Efendi5 
Muh. Hus. Kitabesinden Salih Bey-zâde Said Ef. Mahdumu talebeden Selahaddin Efendi 3. Defa10 
Belediye tabibi Mustafa Bey15 
Şekerci Mustafa Ef. Şeriki Amaratlı Seyid Ali Efendi10 
Tüccardan Hacı Kâni-zâde Şaban Efendi10 
Eşmekayalı İbrahim oğlu Ahmet Bey10 
Esnaftan Rumelili İdris Efendi5 
Helvacı Hüseyin Efendi5 
İcra memuru Tahsin Bey1 
Mahkeme başkâtibi Ali Naci Bey1 
Arapsun Jandarma efradından Seyyid Mehmed Efendi 2. Defa1 
İzmir Türk sahnesi müdürü Serya Bey kerimesi mini mini aktris hanım tarafından, topladığı para sayı kâmilen1 
Nevşehirli aşçı Ahmet usta5 
Helvacı Bekir Efendi5 

 

Bir hafta sonraki gazetede “Felaketzedelere yardım” başlığı altında İzmir felaketzedeleri için Hilal-i Ahmer vasıtasıyla yardım edenlerin isim listesi vardır.

 

İzmir depremzedelerine Aksaray’dan yardımda bulunanlarlirakuruş
Yapılcanlı Haydar Bey10 
Fatin-zâde Ali Ağa 50
Trabzonlu-zâde Süleyman Efendi1 
Borlu Ahmet Efendi 20
Fetvacı-zâde Süleyman Efendi 50
Abbas-zâde Mustafa Efendi1 
Nevşehirli Süleyman Ağa 50
Bakkal Ziya Efendi1 
Batmazyan Dikran Efendi250
Tüccardan Molla Hasan Efendi1 
Şeyh Mehmet Efendi-zade Ahmet Efendi5 
Kunduracı Yusuf Usta1 
Terzi Halaçyan Efendi1 
Ateş-zâde Sadi Efendi3 
Mütekaid Yüzbaşı Cemal Bey1 
Nevşehirli Durmuş Efendi ve şerikleri10 
Sarraf Yusuf Efendi1 
Nevşehirli Hacı Efendi1 
Nevşehirli Bekir Efendi1 
Kunduracı Âsaf Usta1 
Kara Şeyh-zade Fevzi Efendi1 
Mehmet Efendi-zade Hıfzı Efendi1 
Tüccardan Sadık Efendi1 
Kayserili-zade Mehmet Efendi 50
Terzi Hacı Serkes Efendi1 

 

İzmir depremzedelerine ilkokul çocukları da yardımcı olmuşlardır. 1928 Mayıs’ındaki bir haberde “Asil Yavrularımızın Hamiyeti” başlığı altında şu ifadeler yer almaktadır: “Sınıflarında muallimlerinden İzmir zelzelesi felaketine muttali’ olan Cumhuriyet Mektebi talebeleri ceplerinde mevcut paralarını ve parası olmayan da velilerinden aldıkları tamamen muallimlerine vermek suretiyle yüksek ve müstesna hamiyetlerini izhar etmişlerdir. Koçhisar merkez mektebi talebesi de kendi aralarında topladıkları 1315 kuruş ve Kulu Köyü Mektebi muallim ve talebeleri 2300 kuruşu doğrudan doğruda İzmir Hilal-i Ahmer Merkezi’ne göndermişlerdir. Kalpleri hamiyet ve asaletle çarpan aziz yavrularımızın bu alaka ve yardımları şayan-ı şükran ve iftihardır”.

Aynı sayıdan İzmir felaketzedeleri için “mert ve asil yavrularımız” diyerek övülen öğrencilerin 3741 kuruş yardım için para topladığını ve bu miktarın Maarif Müdürü Hakkı Bey tarafından teslim edildiğini öğreniyoruz.

YORUMLAR

  1. tarık yıldız dedi ki:

    Önemli bir yazı. Teşekkürler.