Sandık insanoğlunun bulduğu en gizemli araçlardan birisidir

Aksaray Üniversitesi (ASÜ) ile İlim Yayma Cemiyeti işbirliği ile düzenlenen “Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi İç ve Dış Politika Yansımaları” konulu panelde, 16 Nisan’da oylanacak anayasa değişimine dair değerlendirmelerde bulunuldu.

Etkinliğin açılışında kısa bir konuşma yapan ve Türkiye’nin kritik bir süreçten geçtiğini söyleyen ASÜ Rektörü Prof. Dr. Yusuf Şahin, “Sandık, insanoğlunun bulduğu, bulabileceği en gizemli araçlardan birisidir. Ben sandıktan güzel şeylerin çıkacağını ümit ediyorum. Programın düzenlenmesine katkı sunan herkese çok teşekkürler” dedi. Panel moderatörü ASÜ İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Nafiz Tok, 16 Nisan’da bir anayasa değişikliği oylamasının yapılacağını belirterek, hükümet sistemiyle alakalı bir değişikliğin söz konusu olacağını anımsattı. Bir değişikliğe neden ihtiyaç olduğuna dair kısa bir değerlendirme yapan Dekan Tok, 12 Eylül 1980’de bir askeri darbe olduğunu ve darbeyi yapan askerlerin 1982 Anayasasını yaptıklarını söyledi. Bu anayasanın, yürürlüğe girdiği andan itibaren toplumun her kesimi tarafından tartışıldığına dikkat çeken Prof. Tok, kaldırılması ve yerine yeni bir anayasa yapılması gerektiğinin hep söylendiğini ama bugüne kadar sadece bazı değişiklikler yapılarak yürürlükte kaldığını belirtti. Mevcut anayasanın, Cumhurbaşkanını güçlendiren bir hükümet sistemi olduğunu ifade eden Tok, “Yasama, yürütme, yargı konusunda önemli yetkileri olan bir Cumhurbaşkanı. Aynı zamanda tek başına yapabileceği işlemler var ve bunlar yargı denetiminin dışında. Parlamenter sistemde görmeye alışık olmadığımız bir Cumhurbaşkanlığı makamı bu. Muhtemelen bir askeri bürokratik vesayet mevzi makamı olarak ve gerektiğinde siyasete müdahale edebilecek şekilde düşünüldü. Dolayısıyla, başlangıçtan itibaren bir parlamenter sistem söz konusu değil” dedi. 2007 yılından bu yana yarı başkanlık sistemine yakın fiili bir işleyişin olduğuna dikkat çeken Prof. Tok, “2007 yılında, Sayın Abdullah Gül’ün Cumhurbaşkanı seçilmesini engellemek için 367 toplantı yeter sayısı arandı ve sonrasından önemli bir anayasa değişikliği yapıldı. Artık Cumhurbaşkanı halk seçecekti. Bu tarihten itibaren Fransa’daki yarı başkanlık modeli gibi bir işleyiş söz konusu olmaya başladı. Dolayısıyla, 2007’den itibaren yarı başkanlık sistemine yakın bir fiili işleyiş söz konusu ama teorik olarak parlamenter sistem var. Hükümet sistemindeki değişiklik bundan dolayı gerekti” dedi.

Yapılan açılış konuşmalarının ardından panele geçildi. Panelde Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Birol Akgün, Gazi Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Mehmet Şahin ve Siyaset Bilimci Dr. Murat Yılmaz, değişikliğin ne anlama geldiğini güncel örneklerle anlattılar. Panelistler, sunumların ardından öğrencilerin sorularını yanıtladı..