HbA1c Testi Nasıl Yapılır?

HbA1c testi, kandaki glikozillenmiş hemoglobin seviyesini ölçen, diyabeti kontrol altına almak ve hastaya diyabet tanısı koyabilmek için önemli olan bir testtir. Yapılan bu test sayesinde hastadaki hemoglabin adı verilen kan hücrelerinin kandaki şeker oranından ne derece ve nasıl etkilendiği gözlenmektedir.

Hemoglabin A1C olarak da bilinen HbA1C testi, kişideki son 3 ayda alyuvarındaki hemoglabine bağlanan glukoz miktarını tespit etmekte büyük rol oynamaktadır. Özellikle diyabet riski taşıyan kişilerin mutlaka yaptırılması önerilen bu test, istenilen herhangi bir zamanda yaptırılabilir ve yaptırılma öncesinde açlık vs gibi özel bir hazırlık gerektirmemektedir.

Testi yaptıran kişinin kanındaki hemoglabin seviyesinin yüksek çıkması, kan şekerinin uzun bir süre boyunca yüksek seyrettiğinin kesin ve önemli bir göstergesi olmaktadır. Bu sebeple bu testin normal olarak değerlendirilen seviyenin üzerinde çıkması diyabet hastalarında yüksek kan şekerine bağlı olarak görülen önemli komplikasyonlara yani; retinopati, nöropati veya nefropati gibi problemlerin gelişme riskinin de yüksek olduğunu göstermektedir.

Bu sebepler ile iyi kontrollü diyabet hastalarının düzenli bir şekilde bu testi yaptırmaları ve kontrollü olarak muayene olmaları gerekmektedir. Bu test ile daha sağlıklı ve güvenilir sonuçlar elde edilmektedir.

HbA1c testi oldukça basit ve pratik bir şekilde yapılan kan testidir. Açlık gibi özel bir durum gerektirmeden günün her saatinde yapılabilme ihtimali yüksek olmaktadır.

Peki, HbA1c testi ne anlama gelmektedir? Yukarıda da sık sık kullanılan terimler olan glikozillenmiş hemoglobinlerdir. Kana kırmızı rengini veren hücreler olan hemoglobinler kan şekeri yüksek olan kişilerde glukoz yani şeker ile birleşerek glukozillenmiş hemoglobinlere dönüşmektedir.

Peki, bu birleşme neden olmaktadır? Bu birleşme vücudun kanında bulunan şekeri doğru kullanamaması ve taşıması gereken dokulara taşıyamamasından kaynaklanmaktadır. Vücutta üretilen hemoglabinler ortalama 2 – 3 ay aralığında yaşam süresine sahip oldukları için kandaki HbA1c düzeyinin ölçülmesi ile 2 – 3 aylık süreye ilişkin kan şekeri düzeylerinin ortalama değeri elde edilebilmektedir.

Bu test genellikle diyabet tip -1 ve tip – 2 hastalarında kan şekeri kontrolünün ne derece sağlandığının ve ne durumda seyrettiğinin araştırılması amacı ile başlangıçta 3 ayda bir yapılmaktadır. Kan şekeri regülasyonu oluşturulduktan sonra ise 6 ayda bir veya yılda 1 tekrarlanmaktadır.

Peki, bu kadar bahsettiğimiz HbA1c testinin değerleri nasıl olmalıdır?

Diyabet hastalığı olmayan sağlıklı bireylerde kandaki HbA1c düzeyi % 4,7 ile 5,6 arasında olması beklenmektedir. Test sonucunda % 5,7 – % 6,4 aralığındaki bu değerlere denk gelen kişi genellikle prediyabet olarak adlandırılan gizli şeker olma durumu söz konusu olmaktadır. Diyabet hastası olarak nitelendirilebilecek kişilerde bu test düzeyi % 6,5’in üzerinde olmaktadır.

Nasıl Yapılır?

Bu test, damarda bir tüp kan alınarak yapılıp sonuç gün içerisinde paylaşılmaktadır. Bu testi yaptırmak için aç veya tok karında olmak ya da şu saatler içerisinde yaptırmak gibi özel durumlar olmamaktadır. Testi yaptıracak kişinin kanındaki şeker seviyesinin 3 aylık ortalamasını veren bir test olmaktadır. Üç aylık kan şekeri ortalamasının 7,5 altında olması beklenmektedir.